NASA’s IXPE helpt wetenschappers bij het bepalen van de vorm van de corona van een zwarte gat

Nieuwe bevindingen met gegevens van NASA’s IXPE-missie (Imaging X-ray Polarimetry Explorer) bieden een ongekend inzicht in de vorm en aard van een structuur die belangrijk is voor zwarte gaten, de zogenaamde corona. Een corona is een verschuivend plasmagebied dat deel uitmaakt van de materiestroom naar een zwart gat, waarover wetenschappers alleen een theoretisch begrip hebben. De nieuwe resultaten onthullen voor het eerst de vorm van de corona en kunnen wetenschappers helpen bij het begrijpen van de rol die de corona speelt bij het voeden en in stand houden van zwarte gaten.

Veel zwarte gaten, zo genoemd omdat zelfs licht niet aan hun titanische zwaartekracht kan ontsnappen, worden omringd door accretieschijven, draaikolken van gas die vol zitten met puin. Sommige zwarte gaten hebben ook relativistische jets – ultrakrachtige uitbarstingen van materie die met hoge snelheid de ruimte in worden geslingerd door zwarte gaten die actief materiaal in hun omgeving opeten. Minder bekend is misschien dat zogeheten ‘snacking black holes’, net als de zon op aarde en andere sterren, ook een oververhitte corona hebben. Terwijl de corona van de zon, de buitenste atmosfeer van de ster, brandt bij ongeveer 1,8 miljoen graden Fahrenheit, wordt de temperatuur van de corona van een zwart gat geschat op miljarden graden.

Astrofysici hebben eerder corona’s ontdekt bij zwarte gaten van stellaire massa – die gevormd zijn door de ineenstorting van een ster, en bij superzware zwarte gaten zoals die in het hart van het Melkwegstelsel. “Wetenschappers hebben lang gespeculeerd over de samenstelling en geometrie van de corona”, zegt Lynnie Saade, postdoctoraal onderzoeker aan het Marshall Space Flight Center van NASA in Huntsville, Alabama, en hoofdauteur van de nieuwe bevindingen. “Is het een bol boven en onder het zwarte gat, of een atmosfeer gegenereerd door de accretieschijf, of misschien plasma aan de basis van de jets?”

Lees verder op: Spacepage

11
Deel dit artikel