Astronomen hebben een buitengewoon nieuw reusachtig radiostelsel ontdekt met plasma jets die 32 keer zo groot zijn als onze Melkweg. De kosmische megastructuur, die van begin tot eind 3,3 miljoen lichtjaar meet, werd ontdekt door de MeerKAT-telescoop in Zuid-Afrika en kreeg de bijnaam Inkathazo, wat ‘problemen’ betekent in de Afrikaanse Xhosa- en Zulu-talen, omdat het zo moeilijk is om de achterliggende fysica te begrijpen.
Onderzoekers hopen dat hun “spannende en onverwachte ontdekking”, die vandaag is gepubliceerd in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, licht zal werpen op de mysterieuze oorsprong en evolutie van de grootste structuren in het heelal. Reuzenradiostelsels (GRG’s) zijn kosmische kolossen die jets van heet plasma miljoenen lichtjaren door de intergalactische ruimte spuwen. Deze plasmastralen, die gloeien op radiofrequenties, worden aangedreven door superzware zwarte gaten in het centrum van sterrenstelsels. Tot voor kort werd gedacht dat GRG’s vrij zeldzaam waren. Een nieuwe generatie radiotelescopen, zoals MeerKAT in Zuid-Afrika, heeft dit idee echter op zijn kop gezet. “Het aantal GRG-ontdekkingen is de afgelopen vijf jaar absoluut geëxplodeerd dankzij krachtige nieuwe telescopen zoals MeerKAT,” zegt Kathleen Charlton, een masterstudent aan de Universiteit van Kaapstad en eerste auteur van het nieuwe onderzoek. “Het onderzoek naar GRG’s ontwikkelt zich zo snel dat het bijna niet meer bij te houden is. Het is ongelooflijk spannend!”
Ze voegde eraan toe: “We hebben dit gigantische sterrenstelsel de bijnaam ‘Inkathazo’ gegeven, wat ‘problemen’ betekent in isiZulu en isiXhosa, omdat het een beetje lastig is geweest om de fysica achter wat hier gebeurt te begrijpen. “Het heeft niet dezelfde kenmerken als veel andere reuzenradiostelsels. De plasmastralen hebben bijvoorbeeld een ongebruikelijke vorm: in plaats van recht van begin tot eind, is een van de stralen gebogen.” Inkathazo leeft ook in het hart van een cluster van sterrenstelsels, in plaats van in relatieve afzondering, waardoor de plasmastralen moeilijk zo groot kunnen worden. “Dit is een opwindende en onverwachte ontdekking”, zegt dr. Kshitij Thorat, co-auteur van het onderzoek aan de Universiteit van Pretoria.
Lees verder op: Spacepage