Een NASA röntgenbeeldvormer gaat naar de maan als onderdeel van NASA’s Artemis-campagne, waar het de eerste wereldwijde beelden zal vastleggen van het magnetische veld dat de aarde beschermt tegen zonnestraling. Het Lunar Environment Heliospheric X-ray Imager, of LEXI, instrument is een van de 10 nuttige ladingen aan boord van de volgende maanlevering door NASA’s CLPS (Commercial Lunar Payload Services) initiatief, dat niet eerder dan half januari 2025 gelanceerd zal worden vanaf het Kennedy Space Center in Florida, met de Blue Ghost Lander van Firefly Aerospace. Het instrument ondersteunt NASA’s doel om te begrijpen hoe onze planeet reageert op ruimteweer, de omstandigheden in de ruimte die worden aangedreven door de zon.
Zodra het stof van de maanlanding is opgetrokken, wordt LEXI ingeschakeld, opgewarmd en weer op de aarde gericht. Gedurende zes dagen zal hij beelden verzamelen van de röntgenstraling die afkomstig is van de randen van de enorme magnetosfeer van onze planeet. Dit uitgebreide beeld kan laten zien hoe deze beschermende grens reageert op ruimteweer en andere kosmische krachten, maar ook hoe hij open kan gaan om stromen geladen zonnedeeltjes binnen te laten, waardoor noorderlicht ontstaat en infrastructuur beschadigd kan raken. “We proberen dit grote plaatje van de ruimteomgeving van de aarde te krijgen”, zegt Brian Walsh, een ruimtefysicus aan de Universiteit van Boston en hoofdonderzoeker van LEXI. “Veel natuurkunde kan esoterisch of moeilijk te volgen zijn zonder jaren van specifieke training, maar dit zal wetenschap zijn die je kunt zien.”
Wat LEXI zal zien is de laag-energetische röntgenstraling die ontstaat wanneer een stroom deeltjes van de zon, de zonnewind, tegen het magnetisch veld van de aarde botst. Dit gebeurt aan de rand van de magnetosfeer, de magnetopauze. Onderzoekers zijn er onlangs in geslaagd om deze röntgenstraling te detecteren in een lappendeken van waarnemingen van andere satellieten en instrumenten. Vanuit het gezichtspunt van de maan bevindt de hele magnetopauze zich echter in het gezichtsveld van LEXI.
Lees verder op: Spacepage